Układanie płytek ceramicznych krok po kroku. Praktyczny poradnik

Płytki ceramiczne to wciąż jeden z najpopularniejszych materiałów okładzinowych na ściany i podłogi. Stanowią trwałe, estetyczne i funkcjonalne wykończenie już nie tylko w łazienkach i kuchniach, ale również w przedpokojach, holach oraz na zewnątrz budynków.

Różnorodność formatów i bardzo szerokie wzornictwo zachęca do stosowania płytek. Jednak efekty końcowe nie zawsze są jednakowo dobre, o czym decyduje zwłaszcza fachowość ułożenia tego materiału.

Układanie płytek ceramicznych – pośpiech jest tu złym doradcą

Choć większości z nas zwykle zależy na jak najszybszym przeprowadzeniu remontu, to w przypadku układania płytek ceramicznych lepiej być cierpliwym. Należy pamiętać, że wszystkie dostępne w sklepach kleje potrzebują określonego czasu na związanie oraz uzyskanie pełnej wytrzymałości i trwałości. Jeśli nową okładzinę zaczniemy użytkować zbyt szybko, może ona zacząć pękać lub odspajać się od podłoża.

Rynek handlowy oferuje różnego rodzaju zaprawy klejowe, które schną w zróżnicowanym czasie. Najpopularniejsze kleje cementowe potrzebują na to od kilku godzin do nawet trzech dni. Podobnie zaprawy żywiczne i dyspersyjne. Wprawdzie w ofertach producentów znaleźć można coraz szerszy wybór tzw. klejów szybkoschnących, ale także przy ich zastosowaniu z pełnym użytkowaniem (zwłaszcza podłóg pokrytych terakotą) należy wstrzymać się około doby.

Układając płytki ceramiczne, nie śpieszmy się również nadmiernie z ich spoinowaniem. Zasadą jest, że fugi nie nakłada się w tym samym dniu, kiedy montowano kafelki. Najczęściej fugowanie wykonuje się dnia następnego. A i sama fuga także potrzebuje czasu na związanie.

Oczywiście na dużych powierzchniach (szczególnie posadzek) płytki muszą być niekiedy siłą rzeczy układane partiami. I nie jest to złośliwość glazurnika, a jedynie konieczność związana z możliwością poruszania się po pomieszczeniu.

Układanie płytek ceramicznych – krok 1. Przygotowanie podłoża

Jak w wielu pracach remontowo-budowlanych, tak i przed przystąpieniem do układania płytek, konieczne jest pierwotne przygotowanie podłoża. Powierzchnia pod kafelki musi być oczyszczona, odpylona, odtłuszczona i zagruntowana.

Jeśli występują jakiekolwiek ubytki, należy je uzupełnić (można to zrobić zaprawą klejową lub inną masą wyrównującą). Na zniszczonych, nierównych lub mocno spękanych podłogach najlepiej jest wykonać wylewkę samopoziomującą. Pamiętajmy, że i wysuszona wylewka wymaga pokrycia preparatem gruntującym.

W kuchniach, łazienkach i innych pomieszczeniach wilgotnych dobrze jest zastosować pomiędzy płytkami a podłożem folię w płynie. To nowej generacji hydroizolacja, która stanowi skuteczną barierę dla wody oraz pary wodnej (chroni ściany i podłogi przed wnikaniem w ich struktury wilgoci).

Płytki można układać także na istniejącej glazurze czy terakocie. Nie ma zatem konieczności zrywania starych okładzin. Trzeba jednak spowodować, by ich powierzchnia stała się odpowiednio szorstka. Do tego celu można wykorzystać szlifierkę, gruboziarnisty papier ścierny bądź inne ostre narzędzie. Zmatowione stare podłoże gruntujemy i układamy na nim nowe płytki.

Układanie płytek [b]ceramicznych – krok 2. Planowanie „na sucho”[/b]

Zarówno glazurę, jak i terakotę można układać na różnorodne sposoby, co ma ogromne znaczenie dla końcowego efektu wizualnego. Niezależnie jednak od wybranego wzoru ułożenia, płytki zawsze wymagają docinek. Oczywiście najlepiej jest, gdy owych docinek jest jak najmniej i są one możliwie niewidoczne. Dlatego przed ich ułożeniem należy wytyczyć środek powierzchni, na której zamierzamy kłaść kafle. Robi się to za pomocą sznura wymiarowego, którym wyznaczmy dwie linie prostopadłe w stosunku do siebie. Płytki powinno kłaść się od wyznaczonego środka, kierując się ku bokom.

Bardzo ważne jest, by dobrze wymierzyć pomieszczenie, dokładnie obliczyć ilość potrzebnych płytek (uwzględniając miejsca spoinowania) i rozplanować układ, tak by był estetyczny. Zasada mówi, że płytki ceramiczne kupujemy z 10-15% zapasem. W przypadku podłóg wykonywanych w pomieszczeniach większych niż 20m² konieczne jest pozostawienie szczeliny dylatacyjnej przy każdej ze ścian, co także należy uwzględnić.

Szczególnie na podłogach kafle warto przymierzyć (ułożyć je bez zaprawy klejowej i z zachowaniem planowanych odstępów). Pozwoli to naocznie ocenić późniejszy wygląd posadki oraz ograniczyć ilość koniecznych do wykonania docinek. Płytki ceramiczne docina się przeznaczonym do tego celu urządzeniem (ręcznym lub elektrycznym).

Układanie płytek [b]ceramicznych – krok 3. Montaż na zaprawę[/b]

Po prawidłowym doborze zaprawy (do wielkości i rodzaju płytek), stosujemy się o zaleceń producenta dotyczących sposobu jej sporządzenia (używamy taką ilość wody i kleju, jaką wskazuje producent). Składniki muszą być dokładnie wymieszane, do czego najlepiej jest użyć mieszadła nakładanego na wiertarkę.

Zaprawy klejowe na ogół nakłada się pacami grzebieniowymi o grubości od 0,5 do 1 cm. W zakresie klejenia płytek ceramicznych istnieją dwie szkoły. Jedna z nich mówi o nakładaniu kleju jedynie na podłoże, a druga – o konieczności pokrycia zaprawą podłoża i spodu każdego kafla. Druga z metod uchodzi za pewniejszą.

Płytki układa się poprzez ich dociskanie oraz dobijanie gumowym młotkiem, tak aby tworzona powierzchnia zachowywała idealnie ten sam poziom. Sprawdzamy to za pomocą poziomicy. Jeśli kafel odstaje od pozostałych, należy go dobić mocniej lub zdjąć i usunąć nadmiar kleju. Jeżeli natomiast zapada się – ilość spoiwa trzeba zwiększyć.

Odstępy pomiędzy płytkami (późniejsze fugi) wytyczamy za pomocą krzyżyków dystansowych. Mają one różne grubości, co pozwala wybrać rozmiar spoin i dopasować go do rozmiaru płytek oraz pożądanego efektu końcowego. Krzyżyki umieszcza się nie tylko w narożnikach każdego z kafli, ale również po ich długości i szerokości. Należy je usunąć jeszcze przed całkowitym związaniem kleju. Podobnie postępujemy z resztkami zaprawy, które przedostały się na powierzchnię glazury lub terakoty.

UWAGA: Po świeżo ułożonych płytkach nie chodzimy, nie ustawiamy na nich mebli, nie moczymy ich, nie myjemy itd. Pozostawiamy tę powierzchnię (najlepiej na 24 godziny) do całkowitego wyschnięcia.

Układanie płytek[b] ceramicznych – krok 4. Fugowanie[/b]

Do fugowania nigdy nie przystępujemy wcześniej niż na drugi dzień po położeniu płytek. Istniejące szczeliny należy oczyścić z resztek zaprawy. Do fugowania służy gumowa ściągaczka lub filcowa paca. Fugę przygotowuje się według zaleceń producenta i w niewielkich ilościach (mniej wprawionym osobom niewykorzystana spoina może zasychać).

Fugowanie przeprowadza się etapowo (po około 1 m² powierzchni). Materiał nakłada się ukośnie w stosunku do występowania spoin lub ruchami  okrężnymi, tak aby szpary były całkowicie wypełnione.

Po lekkim związaniu fugi, powierzchnię kafli przeciera się delikatnie zwilżoną w wodzie gąbką. Do wypełnienia narożników oraz połączeń poziomych i pionowych służą silikony, które aktualnie można dobrać kolorystycznie do koloru fugi.

Układanie płytek [b]ceramicznych – krok 5. Wykończenie[/b]

Dylatacji pozostawionych pomiędzy ścianą i podłogą w żadnym razie nie należy uzupełniać fugą. Nie oznacza to jednak, że pomieszczenie będzie musiało stracić na estetyce poprzez brak ostatecznego wykończenia.

Do wyboru jest wiele rożnych materiałów, ale najpopularniejsze niezmiennie pozostają plastikowe listwy lub ceramiczne cokoliki. Pierwsze montuje się przeważnie na wkręty i kołki, stosując łączniki oraz różne typy narożników. Drugie natomiast klei się na klej. Ich zaletą jest to, że oferowane są w pasujący do płytek (wzorniczo i wymiarowo) seriach.