Ściany z keramzytu - ciepły dom

Keramzyt to lekkie kruszywo ceramiczne. Otrzymuje się je w procesie wypalania mieszaniny gliny i łupków, w temperaturze zbliżającej się do 1200 stopni Celsjusza. Zostało ono wynalezione przez Amerykanów na początku XX wieku. Już w latach 30. minionego stulecia masowo produkowali keramzyt Skandynawowie. W Polsce jego produkcja rozpoczęła się w latach 70. i trwa do dziś. Jest to dobrze izolacyjny i lekki materiał budowlany, który znajduje zastosowanie przy wznoszeniu ścian zewnętrznych i wewnętrznych.

W Polsce surowcem do produkcji keramzytu jest glina ilasta. Wydobywa się ją w kopalniach zlokalizowanych m.in. na Pomorzu Gdańskim oraz w województwie mazowieckim. Wydobytą glinę poddaje się kilkutygodniowemu procesowi leżakowania, dolewając do niej w tym czasie wody i rozgniatając walcami znajdujące się w surowcu drobiny margla. Czynności te mają na celu poprawę plastyczności gliny. Następnie jest ona wypalana w piecu, gdzie kilkakrotnie zwiększa swoją objętość.

Po obróbce termicznej keramzyt ma postać bardzo lekkich i porowatych kulek o zróżnicowanej wielkości. Kruszywo zostaje ostudzone i podzielone na frakcje. W tej postaci magazynuje się je w celu optymalnego dostosowania do danej grupy zastosowań. Do najpopularniejszych należą pustaki i bloczki oraz wielkogabarytowe elementy prefabrykowane z keramzytobetonu. Są to bardzo dobre materiały budowlane znajdujące w naszym kraju coraz szersze uznanie pośród inwestorów.

Dowiedz się: Jak ciepłe muszą być ściany i dach domów budowanych od 2017 r.

Pustaki z keramzytobetonu

Pustaki keramzytobetonowe są produktami, w których tradycyjną domieszkę do betonu w postaci żwiru i grubego piasku zastąpiono keramzytem. Dzięki temu są lekkie i charakteryzuje je dobra izolacyjność cieplna. Ponadto łatwo i szybko się je muruje, gdyż w ściankach bocznych mają wyprofilowane wpusty i wypusty. Brak konieczności spoinowania pionowego pozwala zaoszczędzić zaprawę i czas pracy murarza.

Pustaki keramzytobetonowe są produktami, w których tradycyjną domieszkę do betonu w postaci żwiru i grubego piasku zastąpiono keramzytem. Fot. Katarzyna Laszczak

Podstawowe elementy budowlane są najczęściej tradycyjnie prostokątne. Choć spotkać można również pustaki wpływające wymiernie na poprawę izolacyjności cieplnej powstałej z nich przegrody. Są to elementy przypominające w poziomym przekroju kształt litery „S” oraz z zasklepionymi szczelinami od góry i od dołu.

Zobacz: Wznoszenie ścian - podstawowe błędy

Oprócz tradycyjnych pustaków producenci oferują również wszelkiego rodzaju detale uzupełniające. Są to m.in.: bloczki fundamentowe, pustaki wentylacyjne, kształtki z ociepleniem lub bez ocieplenia, pustaki ościeżnicowe oraz pustaki narożne. Dostępność tych produktów usprawnia i przyspiesza prace budowlane.

Do spoinowania pustaków z keramzytobetonu można stosować tradycyjną zaprawę cementowo-wapienną, cienkowarstwowe zaprawy klejowe (do wybranych pustaków keramzytobetonowych) lub zaprawy ciepłochronne, które dodatkowo poprawiają parametry termoizolacyjności ścian zewnętrznych. Należy zaznaczyć, że niektórzy producenci omawianego materiału budowlanego zalecają zbrojenie wznoszonych ścian. Pamiętajmy, że o zastosowaniu i rozmieszczeniu elementów  zbrojeniowych zawsze powinien zdecydować uprawniony projektant.

Przeznaczenie pustaków keramzytobetonowych

Pustaki są najdłużej produkowanymi i jednocześnie najpopularniejszymi wyrobami keramzytobetonowymi. Ich przeznaczenie jest bardzo szerokie. Dyktuje je m.in. szerokość poszczególnych elementów. Do budowy jednowarstwowych ścian zewnętrznych, które zgodnie z wymaganiami mają mieć współczynnik przenikania ciepła U mniejszy niż 0,5 W/(m²xK) stosuje się pustaki o szerokości 36,5 cm i 38 cm. Powstałe w ten sposób ściany jednowarstwowe charakteryzują się parametrem U = 0,33 W/(m²xK), czyli lepszym niż wymagany.

Z pustaków o szerokości 24 cm tworzy się najczęściej wewnętrzne ściany nośne oraz konstruuje warstwę nośną dla ścian dwu- i trójwarstwowych. Zaś pustaki o mniejszych szerokościach (od 10  do 17 cm) służą do budowy ścian działowych oraz warstwy osłonowej dla przegród trójwarstwowych.

Poznaj też: Tynki gliniane i ich zastosowanie we współczesnym budownictwie

Bloczki keramzytobetonowe z wkładką styropianową

Dzięki warstwie styropianu umieszczonej wewnątrz bloczka lub wypełnieniu jego otworów tym materiałem termoizolacyjnym – zdecydowanie poprawia się izolacyjność cieplna omawianych wyrobów. Choć są one odpowiednio droższe od standardowych pustaków keramzytobetonowych, to inwestycja w nie jest opłacalna. Ściany jednowarstwowe wybudowane z termoizolacyjnych bloczków osiągają bowiem parametr U na poziomie 0,28-0,18 W/(m²xK) i dobrze przepuszczają parę wodną.

Prefabrykaty z keramzytobetonu posiadają dobrą izolacyjność cieplną i akustyczną. Fot. Katarzyna Laszczak

Do tzw. „ciepłych” bloczków można oczywiście dokupić termoizolacyjne elementy dodatkowe. Należą do nich m.in.: „ciepłe” bloczki narożnikowe, ościeżnicowe oraz kształtki wieńcowe o przekroju litery „L”.

Elementy prefabrykowane z keramzytobetonu

Stosowanie gotowych (wykonanych na zamówienie w zakładzie produkcyjnym) elementów konstrukcyjnych budynku jest bardzo popularne w wielu wysokorozwiniętych krajach świata. W ostatnim czasie do tej technologii przekonują się również Polacy. Jej zasadniczą zaletą jest szybkość i wygoda realizacji inwestycji budowlanych.

Prefabrykaty z keramzytobetonu, tzn. wielkoformatowe płyty ścienne mają dobrą izolacyjność cieplną i akustyczną, są odporne na gnicie i zagrzybienia, a ponadto charakteryzują się gładkością, co ułatwia układanie warstwy ociepleniowej oraz eliminuje konieczność wykonywania tynków wewnętrznych. Wszystko to, jak i odpowiednie dostosowanie prefabrykatów pod wszelkiego rodzaju instalacje, usprawnia prace wykończeniowe i sprawia, że gotowy do zamieszania dom powstaje w kilka miesięcy. W związku z tym, że zainteresowanie tą technologią budowy wciąż wzrasta – obniżają się ceny wyspecjalizowanych wykonawców i stają przystępniejsze także i dla mniej zamożnej grupy inwestorów.

Płyty ścienne z keramzytobetonu mają grubość od 15 do 24 cm. Jest to zatem zbyt mało, by móc osiągnąć właściwe dla ścian zewnętrznych parametry termoizolacyjności. Dlatego też warstwa ocieplenia (choć cieńsza niż przy tradycyjnej technologii murowanej) nadal jest wymagana.

Polecamy też: Perlit - naturalna izolacja. Jak i do czego stosuje się ten materiał

Właściwości keramzytu

Keramzyt jest bardzo lekki, co ułatwia jego transportowanie na plac budowy oraz ostateczne zastosowanie. Charakteryzuje go odporność na działanie wilgoci, wszelkiego rodzaju procesów gnilnych oraz kwasów. Jest też niepalny, mrozoodporny i nisko nasiąkliwy (około 21%), choć możliwe jest również wyprodukowanie keramzytu zupełnie nienasiąkliwego. Ponadto nie atakują go żadne organizmy żywe, w tym również – często bardzo niesforne – gryzonie. Nadaje się do budowy wszelkiego rodzaju ścian oraz jest stosowany jako materiał izolacyjny. W tym ostatnim przeznaczeniu (zwłaszcza w izolacjach podłóg) wygrywa z doskonale wszystkim znanym styropianem. I to zarówno pod względem przewodności cieplnej, jak i ceny.