Chudy beton (chudziak) – co to jest, jakie ma zastosowania i właściwości?

W budownictwie nie wszystkie elementy wymagają zastosowania betonów droższych i posiadających wysokie klasy wytrzymałości. Z chudego betonu z pewnością nie wykonamy nadproży okiennych czy schodów, ale świetnie sprawdzi się on jako warstwa podkładowo-wyrównawcza pod określone konstrukcje. Beton chudziak z dużym powodzeniem wykorzystuje się tak w budownictwie mieszkaniowym, jak i przemysłowym. Jest on również niezbędny przy budowach dróg i autostrad.

Choć nie ma jednoznacznej klasyfikacji chudego betonu, to przyjęto, że jest to materiał przynależny maksymalnie do klasy C8/10. Zaliczenie chudziaka do niższych klas pozwala przypisywać mu wytrzymałość na ściskanie w zakresie do 10 MPa.

Beton ten składa się z mieszaniny cementu, kruszywa (najczęściej piasku) oraz wody. Podczas jego przyrządzania muszą zostać zachowane odpowiednie proporcje – zwłaszcza chodzi o ograniczoną ilość wody. Chudziak ma też niewielką zawartość cementu. Konsystencja gotowej do użycia mieszanki chudego betonu powinna być zbliżona do konsystencji mokrej ziemi. Chociaż warto zauważyć, że są też mieszanki chudziaka o konsystencji plastycznej, a nawet półpłynnej.

Przy budowie domów jednorodzinnych chudy beton wykorzystywany jest niemal powszechnie jako podkład pod ławy fundamentowe. Stanowi on wówczas warstwę wyrównującą podłoże oraz zabezpieczającą elementy konstrukcyjne budynku przed działaniem na nie wody. Chudziak ułożony bezpośrednio na gruncie zwiększa też stabilność i wytrzymałość całej konstrukcji, a także zapobiega mieszaniu się betonu konstrukcyjnego z podłożem. Grubość wylewki pod fundament powinna wynosić 10 – 15 cm.

Chudy beton wykorzystany jest również pod posadzki. W tym zakresie jako materiał podkładowy sprawdza się zarówno w budownictwie mieszkaniowym, jak i przemysłowym (np. pod wielkopowierzchniowe wylewki w halach magazynowych). Jest on tu pierwszą i jednocześnie podstawową warstwą stabilizującą, na której następnie układa się izolację, jastrychy i ostateczną okładzinę podłogową.

Kolejne zastosowanie chudziaka na budowach to kilkucentymetrowe wylewki pod kominy. Na 5 – 10 centymetrowej wylewce z chudego betonu układa się zbrojenie i beton właściwy i dopiero buduje fundament pod komin.

Suchy chudziak to także warstwa wzmacniająca i stabilizująca podłoże pod przydomowe tarasy na gruncie i ogrodowe nawierzchnie z kostki brukowej. Ponadto wykorzystuje się go jako podbudowę w drogownictwie.

Wprawdzie samodzielne sporządzenie (bezpośrednio na placu budowy) mieszanki chudego betonu jest najbardziej opłacalne pod względem ekonomicznym, należy zdawać sobie sprawę, że jest to czynność wymagająca wiedzy, doświadczenia, czasu i sporego nakładu pracy. Potrzebna jest do tego betoniarka oraz materiały, czyli: cement, piasek, woda. Mieszankę przygotowuje się w określonych proporcjach, a także w ilości potrzebnej do użycia. Jeśli gotowego chudziaka wykonamy za mało, spowodujemy przestój na budowie. Jeżeli natomiast przygotujemy go za dużo, narazimy się na niepotrzebne straty materiału. Ponadto gotową mieszankę należy zużyć od razu po jej wyrobieniu, bo kiedy chudziak stwardnieje nie będzie się już do niczego nadawał. Trzeba też pamiętać, że źle przygotowany chudy beton szybko ulegnie korozji i utraci swoje właściwości.

Dużo wygodniejsze i bardziej zalecane, a niekoniecznie znacząco droższe, jest zamówienie betonu podkładowo-wyrównawczego w pobliskiej betoniarni. Choć generuje to konieczność dodatkowej opłaty za transport, to jest też gwarancją jakości dostarczonego materiału. Budulec w postaci betonu towarowego (chudziaka zamówionego w wytwórni) bez wątpienia będzie miał wymagane parametry i właściwości. Ponadto samochód typu „gruszka”, który przywozi beton na budowę przeważnie wylewa mieszankę w przygotowane miejsce. Należy jedynie zadbać o umożliwienie prawidłowego dojazdu do tego miejsca. Najlepiej jest zamawiać beton towarowy u wytwórców zlokalizowanych możliwie najbliżej budowy (maksymalnie do 30 km).

Sprawdź: Jak wybudować dom w cztery miesiące? Sposobem na to jest dom modułowy